Boğaziçi Üniversitesi Psikoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç Dr İnci Ayhan ın da ortasında yer aldığı the glory memleketler arası araştırma takımı sarı nokta hastalığıyla ortaya çıkan görme bozukluklarını tespit etmek için yeni bir formül geliştirdi Görme bozukluklarını erken etapta kolaylıkla haritalandırabilen metottan faydalanılarak hastaların hayat kalitesini artıracak the last hour özel aygıtların geliştirilmesi hedefleniyor
İngiltere Londra Üniversitesi Psikoloji Kısmı Üyesi Prof Dr Johannes Zanker İngiltere Torbay Hastanesi Optalmoloji Kısmı Tıp Hekimi Edward Doyle ile Boğaziçi Üniversitesi Psikoloji Kısmı Öğretim Üyesi the man without a heart Doç Dr İnci Ayhan ortak çalışmasıyla sarı nokta hastalarının görme bozukluklarını erken evrede süratli ve aktif bir halde haritalandırabilen yeni bir metot ortaya kondu Bu yolla hastalar bilgisayar üzerinde kendilerinden the midnight club istenen hal düzeltmelerini yaparken göz hareketleri de bir göz takip aygıtı yardımıyla takip ediliyor Bu süreçte elde edilen bedellere nazaran hastanın ne oranda görme bozukluğuna sahip olduğunu gösteren bir endekse the midwich cuckoos ulaşılıyor
BİR ETAPTA HASTALAR OBJELERİ DALGALI GÖRÜYOR
Doç Dr İnci Ayhan sarı nokta hastalığının erken evresinde hastaların objeleri dalgalı olarak görmeye başladığını tabir ediyor Bunun hayat kalitesini bilhassa okuma yaparken the offer çok etkilediği bilgisini paylaşan bilim insanı şunları söylüyor
Sarı nokta hastalığı retina katmanının makula olarak isimlendirilen bölgesinde ışık gücünü elektro kimyasal sinyale çeviren fotoreseptörleri etkileyen bir göz hastalığı Hastalığın ilerleyen the old man devirlerinde makula bölgesinde biriken artık hususların çoğalması ve yeni kan damarlarının oluşumuyla bir arada görme kayıpları oluşuyor görsel alanın etkilenen bölgesinde görme gerçekleşemiyor Bundan evvel erken evrede ortaya çıkan bir the peripheral semptom daha var Buna literatürde metamorfopsi deniyor Hastalar düz objeleri ya da çizgileri dalgalı olarak görüyor Hal algısında oluşan bu bozukluk hastaların yazıları okumalarını güçleştirerek hayat kalitelerini olumsuz etkiliyor Biz the recruit de çalışmamızda bu hal bozukluklarının algısal haritasını çıkarabilen bir metot geliştirdik ve bunun büyüklüğünü ölçmemizi sağlayacak bir endeks de oluşturduk Hastalık erken kademede tespit edilebilirse tedaviyle görme fonksiyonu korunabiliyor Yöntemiz hastalığın birinci periyot semptomlarından biri olan form bozukluğunun teşhisi için sağlam sonuçlar verme potansiyeli taşırken klinik pratiğe kayda bedel bir yarar da sunuyor
GÖRME FONKSİYONUNUN KORUNABİLMESİ İÇİN ERKEN TEŞHİS ÇOK ÖNEMLİ
Bilim insanı bu haritalandırmayı yaparken hastalığın tespitinde kliniklerde yaygın olarak kullanılan Amsler Izgarası metodundan faydalandıklarını söylüyor
MATLAB programlama lisanını kullanarak geliştirdikleri Yinelemeli Amsler Izgarası prosedürünün nicel sonuçlar vermesi açısından klasik tespit metotlarının ötesine geçtiği bilgisini paylaşan Doç Dr Ayhan , “Gözlemcilerin ekran üzerinde ‘Amsler örüntüsü’ denen çizgisel dizileri fare ve klavye yardımıyla düzeltebilecekleri grafiksel orta yüz oluşturduk. Klasik Amsler Izgarası prosedüründe ızgaraya bakan hastadan bu örüntüde rastgele bir bozukluk görüp görmediğini söylemesi istenir. Bu kliniklerde yaygın olsa da ‘metamorfopsik’ algının şiddeti hakkında nicel ölçü sunmaz. Bizim geliştirdiğimiz ‘Yinelemeli Amsler Izgarası’ yolundaysa alanın farklı bölgelerindeki biçim algısı deformasyonları lokal test edilebilir. Buna ek olarak metodumuzla kusur ölçüm bedelleri de hesaplanabiliyor. Bu endeks hastalar ortasındaki farklılıkları ve biçim algısının birebir gözlemci için vakit içinde nasıl değiştiğini karşılaştırabilmeyi mümkün kılıyor” sözlerini kullanıyor.
BU TEKNİKTEN FAYDALANARAK YENİ AYGITLAR TASARLANABİLİR
Doç Dr Ayhan bilhassa gelişmiş ülkelerde 70 yaş üstünde sarı nokta hastalığının önemli görme kayıplarının birinci nedenleri ortasında yer aldığını da kelamlarına ekliyor
Geliştirdikleri formülün ileri Ar Ge çalışmalarıyla hastaların hayat kalitesini artıracak yeni aygıtların geliştirilmesinde kullanılabileceğini vurgulayarak ulusal ve milletlerarası dayanak arayışlarının sürdüğünü söylüyor
Bu metodumuz klasik sistemin ötesinde bize değerli bilgiler sunuyor Sarı nokta hastalığının şu an için tam bir tedavisi olmasa da bunu hastaların hayat kalitesini yükseltmek için kullanabiliriz Zira bilhassa okuma üzere yakın görme marifetleri gerektiren noktalarda hastalar çok zorlanabiliyor Artık geliştirdiğimiz bu usulden faydalanılarak ulusal ve milletlerarası takviyelerle hastaların hayat standartlarını yükseltecek yeni aygıtlar tasarlanabilir
Doç Dr İnci Ayhan kimdir
Orta Doğu Teknik Üniversitesi ODTÜ Psikoloji ile Biyoloji kısımlarında çift ana kısım yaparak lisans eğitimini tamamlayan Doç Dr Ayhan İngiltere nin önde gelen yükseköğretim kurumlarından biri olan University College London da doktora çalışmalarını yaptı Boğaziçi Üniversitesi Vision Lab ta çalışmalarını sürdüren bilim insanı görsel algı vakit algısı ve görsel ahenk üzere alanlarda araştırmalarına devam ediyor
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı
