TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Adana Şube Lideri Feyzullah Korkut, bu yıl üreticiye kilosu 6.11 liraya mal olan buğdayın taban fiyatının maliyet enflasyonu dikkate alınarak, en az 8 lira olması gerektiğini söyledi. Korkut, buğday hasadının birinci olarak mayıs ayında Çukurova’da başladığını hatırlatarak, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin(TMO) açıklayacağı fiyatın tüccarın alım fiyatında belirleyici olacağına dikkat çekti.
Üreticinin ziyan görmemesi için TMO’nun bir an evvel buğday fiyatını açıklaması gerektiğini kaydeden Feyzullah Korkut, “Girdi maliyetleri 2021 yılına nazaran neredeyse 3 katına çıkmış durumda. Buna rağmen devletin mazot ve gübrede verdiği takviye girdi maliyetlerinin yükünü azaltmaktan çok uzak. Bu yüzden ortaya çıkan önemli maliyet artışının karşılanması, buğdayın satış fiyatından elde edilecek gelire bağlıdır. Hasebiyle TMO’nun açıklayacağı fiyat bu sene çiftçiler açısından çok kritik. TMO fiyat açıklamakla yetinmemeli, kıymetli ölçüde buğday da satın alarak fiyat oluşumuna direkt müdahil olmalıdır” dedi.
“Üretici buğdaydan uzaklaşıyor”
Girdi sayılarının artmasının çiftçiler üzerinde maliyet baskısını artırdığını bunun da üretimin devamını zorlaştırdığına dikkat çeken Feyzullah Korkut şu değerlendirmeyi yaptı: “Çiftçiler buğday üretiminden uzaklaşmaktadır. Ülke nüfusunun beslenmesi ve besin teminatı tehlikeye girmektedir. Daima gündemden düşmeyen buğday ithalatı bunun en açık göstergesidir. Buğday, tarihten beri en fazla memleketler arası ticarete mevzu olan ziraî eserlerden biridir.”
“Nüfus yüzde 30, buğday ekimi yüzde 27,5 arttı”
Türkiye’nin yaklaşık son 20 yılda izlediği tarım siyasetleri sonucunda 2002 ile 2021 yılları ortasında kaybedilen 3.5 milyon hektar tarım yerinin yaklaşık 2.5 milyon hektarının (%73) tarla bitkilerine ilişkin olduğunu lisana getiren Feyzullah Korkut, şunları söyledi: “2002 ile 2021 yılları ortasında Türkiye nüfusunun yüzde 30 artmasına karşılık, buğday ekim alanları yüzde 27.5, buğday üretimi yüzde 9.5 azalmıştır. Buğday üretim artış oranının nüfus artış oranının kıymetli bir halde gerisinde kaldığı açıktır. Buna bağlı olarak son 20 yıldır buğday üretimi 20 milyon ton etrafında dolaşmasına karşılık buğday ithalatı giderek artmış, milyarlarca dolar dışarı gitmiştir. Buğday ithalatına harcanan bu paralar buğday üretimin geliştirilmesi ve artırılması için çiftçilere aktarılmalıdır. Ayrıyeten döviz kurlarında son bir yılda yaşanan çok artış nedeniyle girdi maliyetlerinin daha da artması çiftçilerin buğday üretimini devam ettirebilmesi için bu dayanaklara her zamankinden daha çok muhtaçlık duyar hale getirmektedir.2022 yılında buğdayın kilogram maliyeti 6.11 TL’dir. Çiftçilerin buğday üretimine devam edebilmeleri için fiyatı en 8 TL olmalıdır.”
