İRFAN DONAT
Birleşmiş Milletler (BM) Besin ve Tarım Örgütü’nün (FAO) bilgilerine nazaran, dünya tahıl üretimi yeni bir rekor düzeye beklenirken, global besin fiyatları ise Mayıs ayında 10 yıldan fazla bir mühletin en süratli aylık artışını yaşadı.
FAO Besin Fiyat Endeksi, Mayıs’ta aylık bazda yüzde 4,8 artarken, yıllık bazda yüzde 39,7 yükseldi.
Böylelikle FAO Besin Fiyat Endeksi, Mayıs ayında 127.1 puan düzeyine çıktı.
Eylül 2011’den bu yana en yüksek pahasına ve nominal olarak tüm vakitlerin tepesinin yalnızca yüzde 7,6 altında kalan Endekste, bitkisel yağlar, şeker ve hububat fiyatlarındaki global artış yükselişi teteikleyen ana faktörler oldu.
FAO Tahıl Fiyat Endeksi, bir evvelki yılın ortalama bedelinin yüzde 89,9 üzerinde olan milletlerarası mısır fiyatlarının öncülüğünde aylık bazda yüzde 6,0 arttı. Lakin, mısır fiyatları, büyük ölçüde Amerika Birleşik Devletleri’ndeki üretim beklentilerindeki güzelleşmeye bağlı olarak Mayıs ayının sonunda gerilemeye başladı. Memleketler arası buğday fiyatları da ay sonunda düşüş gösterdi fakat Mayıs’ta Nisan ayına nazaran ortalama yüzde 6,8 daha yüksek oldu. Milletlerarası pirinç fiyatları ise sabit kaldı.
FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi, temel olarak artan palmiye, soya ve kolza tohumu yağı fiyatlarını yansıtarak Mayıs ayında yüzde 7.8 yükseldi. Palm yağı fiyatları, Güneydoğu Asya ülkelerindeki yavaş üretim büyümesi nedeniyle yükselirken, bilhassa biyodizel bölümünden gelen güçlü global talep beklentileri soya fiyatlarını artırdı.
FAO Şeker Fiyat Endeksi ise büyük ölçüde hasat gecikmeleri ve Brezilya’da azalan mahsul randımanına ait tasalar nedeniyle aylık bazda yüzde 6,8 arttı.
FAO Et Fiyat Endeksi, Mayıs’ta yüzde 2,2 arttı. Çin’in daha süratli ithalat alımlarının yanı sıra önde gelen üretim bölgelerinde kümes hayvanları ve domuz etlerine yönelik artan iç talep nedeniyle tüm et cinsleri için teklifler yükseldi.
FAO Süt Eserleri Fiyat Endeksi, aylık bazda yüzde 1.8 artarak bir yıl evvelki düzeyinin ortalama yüzde 28 üzerinde yükseldi. Artış, yağsız ve tam yağlı süt tozlarına yönelik güçlü ithalat talebinden kaynaklanırken, Yeni Zelanda’dan artan ihracat arzı nedeniyle tereyağı fiyatları neredeyse bir yıl içinde birinci kere düştü.
FAO’nun 2021’deki dünya tahıl üretimine ait iddiaları, Tahıl Arz ve Talep Özetinde yer aldı.
– Devam edecek –
