Hüseyin GÖKÇE
Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Lideri İdeal Karakuş, emtia fiyatlarındaki artış, kuraklık ve ülkelerin stok refl eksleri üzere ögelerin, temel besin fiyatlarında yüksek oranlı artışlara yol açacağını söyledi. Fiyat artışlarının Haziran ayından itibaren enfl asyon bilgilerine yansıyacağını aktaran Karakuş, hububatta gümrük vergisi yükseldikçe içerdeki stokçuların fiyat artırdığını anlattı. Dava Karakuş, gümrük vergisinin sıfırlanarak özel dala de ithalat yetkisi verilmesi gerektiğini belirtti.
Geçen yıl pandeminin başladığı devirde tarlaların ekili olduğu için rekoltede çok farklılık olmadığını belirten Dava Karakuş, buna karşın fiyatların çok yükseldiğini hatırlattı. 2021 yılına ise hem 2020’den kalan yüksek fiyatlar, hem de ülkelerin besin güvenliğini sağlamak gayesiyle çok alıma girmeleri sebebiyle yüksek fiyatla girildiğini söyleyen Karakuş, “Üstelik üretimde ve devreden stoklarda düşme olmamasına karşın, çok talep yüzünden fiyatlarda dolar bazında bile çok yüksek artışlar oldu” dedi.
Vergi tekrar sıfırlanmalı
Geçen yıl 200 dolar olan buğday bugün 300 dolar, 170 dolar olan arpa 270 dolar, 250 dolar olan ayçiçeği küspesinin 380 dolara çıktığını bildiren İdeal Karakuş, “Bu maliyet artışı sonuçlarını Haziran ayından itibaren bilhassa et, süt, yumurta, balık, un, makarna üzere temel besin eserlerinde kendisini gösterecektir” diye konuştu. Sıfır olan gümrük vergisinin, hasadın çabucak öncesinde 30 Nisan prestijiyle eski düzeyine çekildiğini hatırlatan Dava Karakuş, üretim dönemi tamamlanmadan verginin tekrar sıfırlanmasını önerdi.
Dünya fiyatlarının esasen şu an Türkiye’nin çok üzerinde olduğunu lisana getiren Karakuş, “Özel kesime de ithalat yetkisi verilmeli ve dünyada tahıl deposu olarak bilinen; Kazakistan, Rusya, ve Ukrayna üzere ülkelerden dönemde ucuz hububat bulmanın yollarını aramalıyız” dedi. Türkiye’de stokçuların da zati gümrük vergisinin ölçüsüne nazaran fiyat ayarlaması yaptıklarını söyleyen Dava Karakuş, “Elinde mal olanlar gümrük vergisini hesaplayarak olması gereken fiyatı belirliyorlar. Her ne kadar gümrüksüz fiyat bile Türkiye’deki fiyattan yüksek olsa bile tekrar de vergi sıfırlanmalı” diye konuştu.
“TMO yeterli satış fiyatı açıkladı, kimse gereksiniminden fazla eser almamalı”
TMO’nun açıkladığı satış fiyatını kıymetlendiren Karakuş, dünya fiyatlarının altında açıklanan satış fiyatının TMO’nun satacağı esere talebi artıracağını fakat, piyasa fiyatının yüksek olması sebebiyle bu yıl Ofis’e gidecek eser ölçüsünün hudutlu kalacağını söyledi. Herkesin gereksinimi ölçüsünde hammadde alması gerektiğini belirten İdeal Karakuş, “Kamu ve özel dalın eşgüdüm içinde çalışma mecburiyeti vardır. Enfl asyonla gayret kapsamında, çok yükselen dünya fiyatlarının daha aşağı geleceği öngörülerek belirlenen satış fiyatı maksadını, birlikte uğraş ederek tutturmak gerekir. Rusya ve Ukrayna’dan ivedilikle alım yapılmalı dünya fiyatları ile Türkiye fiyatı ortasındaki fark TMO tarafından finanse edilmeli” sözlerini kullandı.