Avusturya nın başşehri Viyana da Kapsamlı Ortak Aksiyon Planı KOEP olarak isimlendirilen İran nükleer muahedesi Maltepe Escort ve ABD nin bu mutabakata geri dönmesinin görüşüleceği toplantı yarın başlayacak
Muahedeye taraf Almanya İngiltere Fransa Çin Rusya ve İran dan diplomatların iştirakiyle gerçekleştirilecek toplantıya Avrupa Birliği AB Dış Bağlantılar Atalar Escort ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi ismine AB Dış Münasebetler Servisi Genel Sekreter Yardımcısı ve Siyasi Yöneticisi Enrique Mora başkanlık edecek
İran nükleer muahedesinin seyrini ele almak üzere taraf ülkelerin temsilcilerinin Cevizli Escort iştirakiyle makul dönemlerde gerçekleştirilen KOEP Ortak Komitesi ABD nin 2018 de tek taraflı olarak nükleer muahededen çekilme kararı ve İran’a yönelik yaptırımları tekrar uygulamaya başlaması sonrasında muahedeyi hayatta tutmak ve yaptırımlardan Avrupalı yatırımcıların etkilenmesini önlemeye odaklandı
İran ın KOEP kapsamında yerine getirmesi gereken taahhütleri kademeli olarak askıya alması ve istekli olarak uyguladığı Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması NPT EK Protokol ünü uygulamama kararı nükleer muahedeye yönelik umutların azalmasına neden oldu
Biden idaresinden olumlu sinyaller
Lakin ABD Lideri Joe Biden idaresinin vazifeye başlamasıyla nükleer mutabakata dönebileceklerinin sinyallerini vermesi atmosferin yumuşamasına yol açtı
KOEP Ortak Kurulu 2 Nisan Cuma ABD nin muahedeye dönme ihtimalini tartışmak üzere görüntü konferans idareyle gerçekleştirdiği toplantıda yaptırımların kaldırılması ve nükleer faaliyetlere ait önlemlerin görüşülmesi için 6 Nisan da Viyana da yüz yüze olarak bir ortaya gelme kararı aldı
ABD nin muahedeye dönüşünün görüşüleceği yarınki toplantıda KOEP e taraf ülkelerin temsilcileri ABD li yetkililerle başka ayrı görüşecek
ABD İran ile direkt görüşmeye hazır
Yarınki toplantıda İran ve ABD nin direkt görüşmesi beklenmiyor lakin Washington idaresi bu ülkeyle direkt görüşmeye de hazır olduklarını duyurdu
Uzmanlar yarınki toplantıdan beklentilerin somut bir sonuç elde edilmesinden fazla tarafların yakınlaşması açısından kıymetli olduğuna işaret ederek son karar için daha uzun bir vakte gereksinim duyulduğuna dikkat çekiyor
Nükleer mutabakat
Ortak Kapsamlı Hareket Planı İran’ın nükleer faaliyetlerinin denetlenmesi ve düzenlenmesi bunun karşılığında yaptırımların kaldırılması hedefiyle Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunun BMGK daimi üyeleri ABD İngiltere Fransa Rusya ve Çin’in yanı sıra Almanya ve AB ile İran ortasında 2015’te imzalanmıştı
ABD’nin İran’a uyguladığı yaptırımlardan AB’li yatırımcıların etkilenmemesi ve bu ülkeyle ticari bağlantıların sürdürülmesi için Almanya Fransa ve İngiltere tarafından INSTEX ismi verilen bir düzenek 2019’da hayata geçirilmiş ve bu kapsamda birinci para transferi ve ticari faaliyetler de gerçekleştirilmişti
Mutabakatla ilgili görüşmelerin yapıldığı Viyana’da mevcut iştirakçilerin son yüz yüze toplantısı Şubat 2020’de düzenlenmişti
ABD Dışişleri Bakanlığı 3 Nisan’da muahedenin taraflarının ABD’nin nükleer muahedeye dönmesi konusunda İranlı yetkililerle yaptığı toplantıdan memnuniyet duyduğunu açıklamıştı
