Rapora yönelik değerlendirmelerde bulunan Dünya Bankası Makroekonomi, Ticaret ve Yatırım Ünitesi Kıdemli Ekonomisti David Knight ise Türkiye’nin gelecek devir muvaffakiyetinde belirleyici ögenin aşılamada sağlayacağı ilerleme olduğunun altını çizdi. Türkiye’nin yatırım seviyesinin potansiyelinin bir ölçü altında olduğunu, uygun ortam ile bu potansiyelin harekete geçmesinin olumlu bir süreç olacağını kaydeden David Knight buna karşılık belirsizliklerin risk ögesi olarak görüldüğünü kaydetti.
David Knight, Türkiye’nin aşılama muvaffakiyetinin yanında dış şoklara karşı tamponlarını güçlendirmesi, para siyasetini sıkı tutması gerektiğini vurgularken, bilhassa ABD ve öbür birtakım gelişmiş ülkelerin para siyasetini sıkılaştırmasının Türkiye’nin cari açık finansmanına olumsuz tesir edebileceğine işaret etti. David Knight, bahar aylarında Dünya Bankası tarafından Türkiye’nin 2021 büyümesinin yüzde 5’e revize edildiğini hatırlattı.
Bülent Bulgurlu: Sanayi açısından umutluyum fakat Avrupa kapısı açık olmalı
Toplantının panel kısmında konuşan Arçelik Genel Müdürü Bülent Bulgurlu ise görünen senaryoda Türkiye’nin aşılamayı süratle tamamlayacağı beklentisinde olduğunu kaydetti. Bülent Bulgurlu buna karşılık Türkiye’nin ihracat için Avrupa’nın kapısının açık olmasına muhtaçlığı bulunduğunu belirterek, “Avrupa yeşil koşulunu uygulayacak. Türkiye’nin bu pazarı kaybetmemesi gerekiyor. Bu büyük bir risk. O nedenle Paris Muahedesini onaylamamamız gerekiyor” dedi. Hakan Bulgurlu, Türkiye’de yatırımların çok süratli artabileceğini, salgın nedeniyle ertelenmiş çok yatırım kararı bulunduğunu vurguladı. Bülent Bulgurlu, kaynak dağılımında endüstrinin öne çıkmasını beklediğini de söyledi.
-Hakan Kara: Merkez Bankası bağımsızlığı ve kurumsal düzenleme gerekli
Eski Merkez Bankası Başekonomisti Hakan Kara ise Türkiye’nin aşılamada muvaffakiyet sağlaması halinde yıl içinde kimi istikrarları sağlayabileceğini lakin turizm ve cari açıktaki riskin sürdüğünü kaydetti. Türkiye’nin ABD’nin nakdî sıkılaştırması halinde finansal zorluklar yaşayabileceğini, turizm gelirinin azalmasının hala cari süreçler açığına negatif tesir ettiğini belirtirken, yapılması gerekenlerin başında Merkez Bankası’nın bağımsızlığının Anayasal hale getirilmesi ve yöneticilere atama garantisi verilmesi olduğunu, Türkiye’nin finansal riski ve enflasyonla çabasında bu ögelerin kritik olduğunu kaydetti.
Hakan Kara, “18 yıl Merkez Bankası’nda misyon yapmış biri olarak söylüyorum, Türkiye’de enflasyonun düşürülmesi hiçbir vakit ana gaye olmadı. Daha kısa vadeli yararlar uğruna enflasyona göz yumuldu” dedi.
-Büyüme ikiye katlanabilir!
Hakan Kara, 2021 birinci çeyrek için çok güçlü bir büyüme beklediğini, ikinci çeyrekte bir ölçü yavaşlama olabileceğini fakat yıl sonunda yüzde 6 büyüme varsayım ettiğini belirtti. Hakan Kara buna karşılık çok başarılı bir aşılamanın akabinde turizmde beklenmedik bir güzelleşme ve uluslar ortası risklerin gerçekleşmemesi, bütün şartların olumluya döndüğü durumda halinde büyümenin çift haneye çıkabileceğini kaydetti.
-David Knight :Yatırım verimli alanlara yapılmalı
Panel kısmında bir soruyu yanıtlayan David Knight Türkiye’nin yatırımlarında hızlanma beklediklerini fakat burada da yatırımları verimli alanlara yönlendirilmesinin değerli olduğunu kaydetti. Knight Türkiye dahil gelişmekte olan ülkelerde 2015 yılından bu yana faktör verimliliğinin olmadığını hatırlattı.
Faktör data
Dünya Bankası Beşeri Kalkınma Program Önderi Heba Elgazzar da Türkiye’nin insan kaynaklarını yönetmede adımlar atması gerektiğini belirterek, demografik fırsat penceresinde daima genç işgücü sağlanan periyodun sona erdiğini, yaşlıların daha verimli çalışma alanlarına yönlendirilmesi gerektiğini kaydetti. Elgazzar, yoksulluğun 2012 yılı düzeyine yükselmesinin dikkat alımlı olduğunu fakat bunun istikrarlı ve dezavantajlı kümelere erişim sağlayan programlarla bilakis döndürülebileceğini vurguladı.