Dünya bankası, Türkiye’de pandemiyle birlikte görülen son ekonomik görünümün ve ekonomik beklentilere ait tahlillerini sunulduğu, Türkiye Ekonomik İzleme Raporu’nu (TEM) yayımladı.
Rapora nazaran; Dünya Bankası, Türkiye’nin pandemiyle uğraş kapsamında geliştirdiği ekonomik siyasetlerin tesiriyle 2020 yılının ikinci yarısında ekonomik faaliyetlerini toparladığını belirtti.
Türkiye’nin kredi siyasetlerinin da dikkate alındığında, ekonomik takviye paketinin büyüklüğünün GYSH’ya (gayrısafi yurtiçi hasıla) oranla G20 piyasa ekonomilerinin ortalamasından daha yüksek olduğuna dikkat çekildi.
Kredi dayanağının akabinde gelen kredi taleplerindeki artışın ve yaz aylarına gelindiğinde restoran ve kafelere yönelik gelen kısıtlamaların gevşetilmesiyle de ekonomik faaliyetlerin yükselişe geçtiği aktarıldı. Raporda, kelam konusu ekonomik faaliyetlerin yükselişiyle Türkiye’nin G20 ülkeleri ortasında müspet büyüme sağlayan bir kaç ülkeden biri olduğu söylendi. Fakat bu büyümenin beraberinde yükselen enflasyon, milletlerarası rezervlerde düşüş, lirada zayıflama, cari açıkta sert bir artış ve şirketlerde yaşanan finansal gerilim ile birlikte geldiği tabir edildi.
Bayanlar, gençler ve düşük vasıflı çalışanlar, işgücünde geri kaldı
Öte yandan raporda 2020 yılının sonundaki toparlanmanın, işgücü piyasalarında bir ölçü rahatlamaya yol açsa da, bilhassa bayanlar, gençler ve düşük vasıflı emekçiler başta olmak üzere pek çok çalışanın işgücünde geri kaldığı belirtildi. Ayrıyeten bu durumun yüksek enflasyonla birlikte fakirlere daha çok ziyan verdiği raporda yer aldı.
Dünya Bankası Türkiye Ofisi Program Başkanı Vekili David Knight Türkiye’nin iş gücüne ait şunları söyledi:
“İşgücü piyasasında yaşanan şokun uzun mühlet kalıcı tesirler yaratması beklenmektedir ve toplumsal yardımlar ile birlikte etkin ve amaçlı işgücü piyasası siyasetleri bilhassa bayanlar ve gençler olmak üzere insanların potansiyellerinin tamamını gerçeğe dönüştürebilmeleri için giderek daha kıymetli hale gelecektir.“
Dünya Bankası Raporunda yoksulluk oranının ise pandemi evvelki periyoda tekrar geri getirilmesinin güç olduğu açıklandı. 2019 yılında yüzde 10,2 olan yoksulluğun, 2020 yılında 12,2’ye yükseldiği kestirim edildi.
Gelişmiş iktisatların gevşek para siyasetini bırakması, gelişmekte olan ülkeleri etkileyebilir
Türkiye’nin ihracattaki toparlanmanın tesiriyle düşük bir baz düzeyiyle de olsa büyüme kaydedeceğini belirten Dünya Bankası, Türkiye için büyüme oranını yüzde 5 olarak açıkladı. Fakat raporda bununla birlikte ABD üzere gelişmiş iktisatların enflasyonunda artış beklentilerinden ötürü gevşek para siyasetlerinden vazgeçebileceği aktarıldı. Bu durumu ise “Global likiditede yükselen piyasaların aleyhine istikrar bozucu hareketlere yol açabilir” tabiriyle, Türkiye üzere gelişmekte olan ülke ekonomilerinin aleyhinde olabileceği belirtildi. Tekrar birtakım ülkelerde yaşanacak mümkün bir Covid19 artışının riskleri de Türkiye’nin büyümesini etkileyebileceğine dikkat çekildi.
Dünya Bankası Türkiye Ülke Yöneticisi Auguste Kouame de yaptığı açıklamada şöyle dedi:
“Kriz bir fırsat sunmaktadır. Yeşil toparlanmayı teşvik etmeye ve yeşil bir dönüşümü başlatmaya yönelik tedbirler global piyasaların karbonsuzlaştığı bir süreçte Türkiye’yi rekabet bakımından avantajlı bir pozisyonda tutabilir. Daha fazla çeşitlendirilmiş ve daha yeşil bir finansal sistem, güçlü ve sürdürülebilir bir toparlanmayı destekleyecektir.”
