Son yıllarda işgücü piyasalarına ait olarak patronların sahip olduğu pazar gücünün, çalışan fiyatlarının azalmasına yahut baskılanmasına ve çalışma şartlarının rekabetçi düzeylerin altında kalmasına neden olduğuna yönelik görüşler artmaktadır. Bu kapsamda işgücü piyasalarında gerçekleşebilecek rekabet ihlallerinin yaratacağı olumsuz tesirler ortaya konulmaya çalışılarak mevzuya rekabet hukuku araçlarıyla ne formda müdahale edilebileceği noktasında akademik tartışmalar başlamıştır. Bununla birlikte bu tartışmaların sırf teorik seviyede kalmadığı, rekabet otoritelerinin sürat kazanan biçimde incelemelerine işgücü piyasalarını bahis ettiği görülmektedir.
Bilhassa işgücü piyasalarında emek için rekabet halinde olan patron pozisyonundaki teşebbüslerin ortalarındaki doğrudan/dolaylı mutabakatlar yoluyla çalışanların teşebbüsler ortasındaki transferini engellemeleri, çalışanları daha yüksek fiyatlar ve daha güzel şartlar sunan iş fırsatlarından yoksun bırakabilmektedir. Böylelikle emek faktörünün teşebbüsler ortasındaki hareketliliğinin azalmasıyla ve/veya emeğin karşılığı olan fiyatların yapay halde gerçek kıymetini bulamamasıyla işgücü piyasalarındaki rekabetçi yapı ziyan görebilmektedir. Bu durum kıymetini bulamayan işgücünün, emeğinin karşılığını alabileceği öbür pazarlara yahut yurt dışına yönlenmesine yol açabilmektedir.
Bu kapsamda işgücü piyasalarında her geçen gün artan rekabet otoriteleri uygulamaları ile birlikte; emek faktörünün teşebbüsler ortasında sağlıklı bir formda geçişinin sağlanması hedeflenmektedir. Böylece bir yandan çalışanların rekabetçi düzeylerin altında kalan fiyatlarla çalışmasının önüne geçilebilecekken, başka yandan çalışanların daha aktif bir halde hizmet sunabilecekleri teşebbüslerce istihdam edilmesiyle ve fikirlerin/yeteneklerin teşebbüsler ortasında yayılmasıyla teşebbüslerin global rekabetçiliğinin artması üzere yararlar elde edilebilecektir. Bunun yanında rekabetçi açıdan sağlıklı işleyen bir işgücü piyasasının; işgücünün niteliğinin artması, refahın haksız bir biçimde personelden patrona aktarılmasının engellenmesi ve işgücüne iştirakin artması üzere çıktılar sağlaması da olasıdır.
İşgücü piyasalarındaki meseleleri ve bu meselelere rekabet hukuku araçlarıyla müdahale edilmesinin yaratacağı yararları göz önünde bulunduran Rekabet Kurumu, bilhassa yaratıcılığın ve inovatif zekânın ön plana çıktığı dijital çağda, çalışanların eser ve hizmetlerin tüketici ile buluşma sürecine sundukları katkının da farkında olarak işgücü piyasasının rekabetçi yapısını müdafaayı hedeflemektedir.
Bu çerçevede işgücü piyasasına yönelik olarak 4054 sayılı Kanun’un ihlal edilip edilmediğinin tespiti emeliyle resen yürütülen önaraştırma Rekabet Kurulunca karara bağlanmıştır.
Önaraştırmada elde edilen bilgi, doküman ve yapılan tespitleri 01.04.2021 tarihli toplantısında müzakere eden Rekabet Konseyi, bulguları önemli ve kâfi bularak; 4054 sayılı Kanun’un 4. hususunun ihlal edilip edilmediğinin tespitine yönelik olarak sayı, 15.04.2021 tarih ve 21-22/270-119 sayı, 15.04.2021 tarih ve 21-22/270-M sayı ile; İş Besin A.Ş., Migros Ticaret A.Ş. ve Getir Perakende Lojistik A.Ş. hakkında soruşturma açılmasına karar vermiştir.
